Jakin aldizkariaren 253. zenbakiko kultur balantzean artikulu nagusia idatzi du Aritz Ibañezek, euskal dantza eta euskalgintzaren loturaren gogoetatik abiatuta. Hausnarketaren zertzelada batzuk eskaini ditu dantzariak Euskadi Irratiko kultur leihoko Jakingunean.
Euskal kulturaren inguruko hausnarketa «eztanda» edo «itzulera» giroan dator aurten, kaleetan, jaietan eta kultur ekimenetan biltzeko aukera eskaini baitu berriz. Kulturgintzako alor desberdinei begira jarri ditu Jakinek. Elkarri lotzen zaizkion zenbait kezka azaleratu dituzte urteak emandakoaren errepasoan, kulturgintza eredu beregain baten premian bil litezkeenak. Eta baita pozerako arrazoi diren bizipenak ere, tartean; Lorea Agirre zuzendariak hitzaurrean dioen bezala, «guztiak, herrigintzaren artefaktu politikoak».
Pandemiaren ostean normaltasunera itzuli diren aforo, ospakizun eta ekitaldien paisaian, euskal kulturak aurrez zekartzan erronkek bistan jarraitzen dute 253. zenbakian. Kultur arloko hamaika lagunen gogoetak biltzen ditu idatziz eta bederatzi irudiz, izurriak bistan utzi eta geroztik landu diren zenbait gaiz, urteak emandako bizipenez eta zerumugan sumatzen diren aldaketez.
Metrokoadroka kolektiboko kideen Artxibo biluzia proiektuak eskuratu du lehen Joan Mari Toreraldai beka. Metrokoadrokako kide den Oier Guillanek kontatu ditu egitasmoaren xehetasunak, Euskadi Irratiko kultur leihoko Jakingunean.
Estreinatu da Askatasuna ikus-entzunezkoa, Durangoko Azokaren baitan kokatzen den Irudienean. Proiektua aurkezteko baliatu da hitzordua eta ekoizleek zein protagonista diren gazteek solasaldia osatu dute proiektzioaren ostean. Eneritz Furyak izan da ospakizuna ixteko arduradun, kontzertu txiki bat eskainiz. Aurrez Desira estreinatu zen San Telmo Museoan egindako ekitaldi eta harrera ospakizunean eta zehazteke daude hurrengo estreinaldiak. Aurkeztu ahala jarriko dira sarean ikusgai eta gainerakoak ikusteko pasahitza eskatu beharko da webgunean bertan.
Joan Mari Torrealdaik 1976. urtean hasi zuen euskal liburugintzaren azterketa abiapuntu harturik, bertan 45 urtez bildutako datuei tiraka, liburugintzaren panorama aletu dute Xabier Eizagirrek, Iratxe Retolazak eta Hedoi Etxartek Durangoko Azokan egindako mahai inguruan. Bat egin dute «datuak egoera diglosikoaren ispilu» direla baieztatzerakoan.
13 proiektu jaso ditugu, askotariko ikuspegiak biltzen zituztenak; antolatzaileek oso balorazio ona egin dute. Maialen Akizuk, Eduardo Apodakak, Ibai Iztuetak eta Ainara Lasak osatutako epaimahaiak aho batez erabaki du Metrokoadroka Kolektiboaren ‘Artxibo biluzia’ proiektua saritzea.
