Distopia hitza ahoz aho dabil. Telesailak, pandemiako egoerak... distopikotzat jotzen dira sarri. Baina dena jo liteke distopiatzat? Ezetz dio Alba Garmendia Castaños filosofian doktoregai eta utopia kritikoei buruzko ikasketetan aditua den Jakin-eko kolaboratzaileak. «Amaitzera doazen munduekin edo mundu apokaliptikoekin lotzen dugu distopia, denbora bukatzera doazen munduekin. Baina, distopiek ez dute zertan halako baldintzarik bete».

Horri buruz, distopia zer den eta zer ez, jardun du Garmendiak Euskadi Irratirako Miren Rubio Iturria kazetariak egin duen erreportajean. Hain zuzen ere, Egunen gurpilean egindako hausnarketak oinarri hartuta. Entzun!

Pandemiaren osteko egoera distopikoari begiratzeko beste modu bat eskaini nahi du Jakin-en 239. zenbakiak Mario Zubiaga Garate, Arantza Etxeberria Agiriano, Joseba Azkarraga Etxagibel, Irati Zubia Landa, Joseba Gabilondo eta Harkaitz Canoren testuekin.

Klima eta ekologia krisi betean bidezidorrak zabaltzeko ahalegina egin du Iñaki Petxarroman Berria-ko kazetariak Ezezagunerako bidaia Aleka bildumako saiakerarekin. Gaiaren inguruan elkarrizketatutako adituek ideia horixe erabili baitute ahoz aho, egilearen hitzetan: «Lurralde ezezagun batean sartzen ari da Lur planeta eta, harekin batera, baita bertan bizi garen guztiok ere. […] Sekula baino informazio gehiago daukagun belaunaldi bateko partaideak izanik, klima aldaketa antropogenikoaren prozesu konplexu eta atzera-bueltarik gabeko batean murgildu gara».

Aldaketa klimatikorako bidean emandako urratsak, akatsak eta erabakiak aztertu ditu Petxarromanek adituen iritziak eta azterketak jasoz, eta gaur dugun etorkizunerako gako batzuk eskaini ditu, aldaketa moteltzeko lasterbidea egon badagoelako: «Jadanik ez erabat, baina oraindik parte handi batean bai, gure esku dago murgildu garen ezezagunerako bidaia hau ahalik eta hobekien joatea, izango diren astinaldiak ahalik eta gehien gutxituz eta haietara egokituz».

Berria, Elkar eta Jakinen elkarlanaren emaitza da Aleka bilduma. Gaurkotasun gaiak lantzen dituen bildumako hamargarren zenbakia da Petxarromanena.

Ikasturte berriarekin itzuli da Jakinen eta Euskadi Irratiaren elkarlari esker sortutako Jakingunea irrati tartea. Jakinek lantzen dituen gaiak eta hitzaldiak uhineratzen ditu bertan hilero Miren Rubio kazetariak.

Lehen atal honek 2020ko Jakin Jardunaldian Teresa Larruzea filosofian graduatu eta Sorbonako Unibertsitatean filosofia politikoko masterdunak emandako hitzaldia jasotzen du. 'Estatuarekiko obedientzia eta erresistentzia pandemian zehar' izenburupean, pandemia garaian izandako kale mugimenduak aztertzen ditu Larruzeak, herritarren eta estatuaren arteko harremanak eta talkak azaleratzeko. Entzun erreportajea hemen.

«Bakean joan naiz familiak inguratuta, bizitzak eman didan guztiari eskertuta». Esker hitz horiekin hasten da Joan Mari Torrealdaik berak utzitako hil ondorengo agur mezua. Andanaka herritar eta euskaltzale elkartu ziren Usurbilgo elizan Torrealdairi azken agurra emateko, eta elizkizunean bertan irakurri zuen alabak Torrealdaik idatzitako agurra. «Ezin izan zaituztet zuek guztiok banan-banan agurtu, baina badakit ulertu eta barkatuko didazuela. Harro nago eraiki dudanaz, bai familia eta lagunarte mailan, baita euskal kultura eta gizarte mailan ere. Ezin hobea izan dut bizitza, eta eskertua nago guztiz».

Getze Ibargoitin (Nafarroa) lagunartean familiarekin harrapatu nau Joan Mariren heriotzaren berriak. Bi emozio batu dizkit albisteak, lehenengo tristura eta gero poza. Tristura handia, minez betetako tristura, hutsunez betetako tristura, euskaltzale guztiok erreferente handi bat galdu dugulako. Tristuran murgildurik ordenagailua piztu dut eta poza sentitu dut. Asteazken arratsaldetik pendiente neukan Euskal Herriko Unibertsitateko Gobernu Kontseiluan Jakin Fundazioarekin elkarlanerako onartu genuen hitzarmena digitalki sinatzea. Uztailaren 29an Joan Marik sinatutako dokumentua daukat pantailan eta
gaurko datarekin (2020ko abuztuaren 1ean) Joan Marirenaren aldamenean sinatu dut. Euskal Herriko Unibertsitatea osatzen dugun guztion izenean, eta errektore den Nekane Balluerkaren ordezkari gisa, sinadura honen bidez gure omenaldi xume eta apala egin nahi diogu Joan Mariri.