Erabakitzeko eskubidea 90eko hamarkadatik zenbait herri-burujabetza prozesu demokratikoki kudeatzeko erabiltzen hasten den kontzeptua berria da, oraindik ere eratzen ari dena, eta autodeterminazioa eskubidetik zenbait desberdintasun ditu. Teoriak eskubide horren inguruan garatu duen arrazoi bilduma jasotzen da, ahaztu gabe herritarren esku dagoela kontzeptu hori osatzea, erabakiaren aldarria ariketen bidez gauzatuz.
Espainiako transizio politikoan euskal abertzaleen baitan adierazten den antagonismoak erabakitzeko eskubidearen herri estrategia ahuldu du. Egun bizi dugun egoera politikoak, iraganeko estrategia eta erakundetzeen maila bateko agorpenak eta gizarte errealitatearen aldaketak ezinbesteko egiten dute eskubide horren inguruko herri estrategia baten birpentsatzea.
Erabakitze-eskubidearen aldarrikapenean egitura menperatzaileak erradikalki aldatzeko nahia islatzen den heinean, herri-estrategia eraginkorraren bidez, Euskal Estatua izateko boterea eraiki, eskuratu eta berreraikitzeko eta Euskal Estatua burujabetzaz harilkatutako oihala bilakatzeko bidean urratsak eman ahal izateko tresna paregabea dugu.
Erabakitzeko eskubidea osotasunean onar dadin, Ahal Duguk herritarren prozesu konstituziogile parte hartzaileak sustatzearen aldeko apustua egiten du, herrialde egitasmo berri bati molde legal eta juridikoa eman eta gobernatzeko modu berri bat ekarriko diotena, non erabakitzeko eskubideak bakean, duintasunez eta askatasunean bizitzeko eskubide osoa jasoko duen.
Mendebaldeko lehen erlatibistatzat hartzen den Protagorasen pentsamendua berraztertzen da. Izan ere, gaur egun pil-pilean dagoen erlatibismoaren auziari heltzeko gakoak aurki daitezke Protagorasen erlatibismoan.
